🌎थोडा हटके कृतीयुक्त अभ्यास क्र.11🌍

 ▪️अभ्यास क्र.-११

▪️इयत्ता:- ६वी

▪️विषय:-इतिहास

.................................................

🔸घटक:३)हडप्पा संस्कृती

.........................................

विद्यार्थी मित्रानों...! 

    हडप्पा संस्कृतीच्या लोकांची घरे आणि इतर बांधकामे प्रामुख्याने भाजक्या विटांची होती. काही ठिकाणी कच्च्या विटा आणि दगडांचा वापरही बांधकामासाठी केला जाई. मधोमध चौक आणि त्याभोवती खोल्या अशा प्रकारची घरांची रचना असे. घरांच्या आवारात विहिरी, स्नानगृहे, शौचालये असत. सांडपाणी वाहून नेण्याची उत्तम व्यवस्था असे.रस्त्यावरील गटारे विटांनी बांधून काढलेली असत. ती झाकलेली असत. यावरून सार्वजनिक आरोग्याबद्दल ते किती जागरूक होते ते दिसते. रस्ते रुंद असून एकमेकांना काटकोनात छेदतील अशा चौकोनी मोकळ्या जागेत घरे बांधली जात. नगरांचे दोन किंवा अधिक विभाग केलेले असत आणि प्रत्येक विभागाला स्वतंत्र तटबंदी केलेली असे.असे नगररचनाशास्र प्राचीन हडप्पा संस्कृतीत होती ते आपण अभ्यासलो.

   विद्यार्थ्यांनों...!सध्या विज्ञान तंत्रज्ञानाच्या युगात आपण वावरत आहोत.तर आजच्या या आधुनिक युगात नगररचनाकारास नगराची निर्मिती करतांना कोणता विचार करावा लागतो.कोणते तत्व आज रुढ झालेले आहे.ते गुगलवर शोधून लिखाण करावयाचे आहे.वर्गात  लिखाणावरुन चर्चा करावी.चला तर आजच्या थोडा हटके कृतीयुक्त अभ्यासात "आधुनिक नगररचनाशास्र" शोधूया व हडप्पाकालीन नगररचना व आधुनिक नगररचना यामधील तुलनात्मक विचार करुया..!

▪️अभ्यास क्र.-११

▪️इयत्ता:- ७वी

▪️विषय:-भूगोल

.................................................

🔸घटक:३)भरती-ओहोटी

.........................................

विद्यार्थी मित्रानों...! 

    समुद्राचे पाणी कधी किनार्‍याच्या खूप जवळ आल्याचे तर काही वेळेस किनार्‍यापासून आत-दूरपर्यंत गेल्याचे दिसते.सागरजलाच्या या हालचालींना आपण भरती ओहोटी म्हणुन ओळखतो.भरती ओहोटी या नैसर्गिक घटना अाहे.सागरातील पाण्याच्या पातळीत ठराविक कलावधीने बदल होत असतो.दर १२ तास २५ मिनिटांनी भरती ओहटीचे एक चक्र पूर्ण होते.हे अभ्यासलो.

  विद्यार्थ्यांनों...!आपण जर समुद्रकिनारी गेलो तर भरती ओहटीचे चक्राचे ज्ञान आपल्याला असणे गरजेचे आहे.भरतीची वेळ व प्रमाण हे ऋतूनुसार कमीजास्त असते. तरीही साधारणत: तिथीचा वापर करुन अंदाजे स्थानिक घड्याळी वेळ काढता येते.मित्रानों...!आजच्या थोडा हटके कृतीयुक्त अभ्यासात आपणास तिथीचा वापर करुन अंदाजे वेळ कशी काढली जाते?तसेच भरतीची सर्वांधिक पातळीची वेळ केव्हा असते?या बाबींचा शोध गुगलवर घेऊन आजचा कृतीयुक्त अभ्यास पूर्ण करावयाचे आहे.प्राप्त माहिती सुवाच्च अक्षरात लेखन करुन वर्गात सादरीकरण करा.

▪️अभ्यास क्र.-११

▪️इयत्ता:- ८वी

▪️विषय:-इतिहास

.................................................

🔸घटक:३)युरोप आणि भारत

.........................................

विद्यार्थी मित्रानों...! 

    पंधराव्या शतकात युरोपिय दर्यावर्दी भारताकडे जाणार्‍या जलमार्गाचा शोध  घेण्यासाठी सागरी सफरीवर निघाले.इ.स.१४९२ मध्ये भारताच्या पश्चिमेकडे जाऊन शोध घेण्याच्या प्रयत्नात ख्रिस्तोफर कोलंबस अमेरिका खंडाच्या पूर्व किनार्‍यावर पोहचला.मित्रानों...!कोलबंस हा इटली देशाचा नागरिक असून, प्रदेशशोधक, दर्यावर्दी व वसाहतकार होता.स्पेनच्या राजेशाही आश्रयाखाली तो चारदा अटलांटिक महासागर ओलांडून जाऊन आला व त्यामुळे युरोपला अमेरिकी खंडांची ओळख होऊ शकली.या धाडसी दर्यावर्दीची ओळख अनेकांनी वेगवेगळ्या पद्धतीने करुन दिलेली आहे.आपल्या देशातील प्रसिद्ध कवी कुसुमाग्रज यांनीही कोलबंसचे गर्वगीत या शीर्षकाने छान असे काव्य रचलेले आहे.

  तर विद्यार्थी मित्रानों...!आजच्या थोडा हटके कृतीयुक्त अभ्यासात आपणास गुगलवर "कुसुमाग्रज" यांनी रचलेले कोलबंसावर आधारीत काव्यधारा शोधून लिहून काढायची आहे.व ते छान अशा तालासुरात सादर करुन चर्चेद्वारे अर्थ लावण्याचा प्रयत्न करावयाचे आहे.